Skip to main content

Jane Eyre ဝတ္ထုကို ယဉ်ကျေးမှုမတူတဲ့ ဘာသာစကားအမျိုးမျိုးသို့ ပြန်ဆိုကြပုံများ



ဘာသာပြန်သူတွေဟာ စာပေရဲ့ ချီးကျူးမခံရတဲ့သူရဲကောင်းတွေပါ။ ဒါမှမဟုတ် မျှမျှတတပြောရရင်တော့ အသံကျယ်ကျယ် ချီးကျူးမခံရသူတွေပေါ့။ တကယ်တော့ ဘာသာပြန်သူတွေကို လုံးဝအသိအမှတ် မပြုတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ နိုင်ငံတကာဘွတ်ကာဆုမှာဆိုရင် ဆုရစာအုပ်ရဲ့ စာရေးသူနဲ့ ဘာသာပြန်သူတို့ဟာ ပေါင် ၅၀,၀၀၀ ဆုကို ခွဲယူကြရပါတယ်။ စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့ဟာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဘာသာပြန်နေ့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ဘာသာပြန်ဝတ္ထုနဲ့ ကဗျာတွေကို ထုတ်ဝေတဲ့ စာအုပ်တိုက်သေးသေးလေးတွေအတွက် အောင်ပွဲခံဖို့အခွင့်ဖြစ်သလို အွန်လိုင်းဘာသာပြန်နဲ့တကွ အရင်ကထက် ပိုမိုအရေးပါလာပြီဖြစ်တဲ့ လူသားဘာသာပြန်ဆရာတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍအတွက်ပါ လက်ခုပ် တီးဖို့ ပါပဲ။
ဒါပေမဲ့လည်း ဘာသာပြန်ခြင်းဆိုတာဟာ ယဉ်ကျေးမှုရဲ့ စက်အင်ဂျင်တစ်ခုဆိုတာကို မမေ့ကြဖို့ပါ။ ဂန္ထဝင်မြောက် စာပေလက်ရောက်တွေပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ခေတ်ပေါ် ဘတ်ဆဲလားစာအုပ်တွေပဲဖြစ်ဖြစ် မူရင်း ရေးတဲ့ ဘာသာစကားထက် ဘာသာပြန်လိုက်မှ လူပိုသိ ပိုဖတ်ဖြစ်တာမျိုးပါ။ ဥပမာ ဆိုပါတော့ ရှားလော့ ဘရွန်တီရဲ့ ဂျိန်းအဲရ် (Jane Eyre) ဆိုရင် ဘာသာစကား ၅၇ မျိုးကို အနည်းဆုံး ၅၉၃ ကြိမ် ပြန်ဆိုပြီးပါပြီ။
ဒါဟာ ကျွန်တော်တို့ Jane Eyre အပေါ် ဘယ်လိုမြင်သလဲဆိုတာကို ပြောင်းလဲပစ်လိုက်ပါတယ်။ ဒါဟာ တကယ့်ကို အင်္ဂလိပ်ပီသတဲ့ အင်္ဂလိပ်စာအုပ်တစ်အုပ်ပါ။ ယော့ခ်ရှဲ (Yorkshire) ကိုနောက်ခံတည်ပြီး ၁၈၄၇ ခုနှစ်မှာ ထုတ်ဝေထားတဲ့ ဒီစာအုပ်ဟာ ဘာသာစကားမျိုးစုံနဲ့ထုတ်ဝေတဲ့စာအုပ်ဖြစ်လာသလို ရောက်ရှိတဲ့ ကမ္ဘာ့နေရာဒေသကို လိုက်လို့ အဲဒီဒေသရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုရေခံမြေခံအပေါ် မူတည်ပြီး စာသားပြောင်းလဲသွားတဲ့ စာအုပ်ပါ။ အီရန်မှာဆိုရင် ၁၉၈၀ ကစလို့ Jane Eyre ကို ဘာသာပြန်ထားတဲ့မူပေါင်း ၂၉ မူရှိပါတယ်။ ဗီယက်နမ်က ကျောင်းတစ်ကျောင်းမှာ ကိုရီးယားဘာသာကို သင်တဲ့အခါမှာ Jane Eyre ရဲ့ ဘာသာပြန်မူတစ်မူကို သင်ရိုးမှာထည့်ပြီး ကိုရီးယားစာပေနမူနာအဖြစ် ပြဋ္ဌာန်းသင်ကြားပေးပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ဝတ္ထုကို ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လိုလေ့လာမလဲဆိုတဲ့အပိုင်းမှာလည်း ပြောင်းလဲမှုရှိပါတယ်။ ကျွန်တော့ အနေနဲ့ကတော့ Jane Eyre နဲ့ပတ်သက်ပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ရိုက်ခတ်ပြောင်းလဲမှုကို မလေ့လာနိုင်ပါဘူး။ ခု လေ့လာတွေ့ရှိသမျှကလည်း Prismatic Translation Project ဆိုတဲ့ ဘာသာပြန် စီမံချက်အစိတ်အပိုင်းအနေနဲ့ နိုင်ငံအတော်များများက ပူးတွဲသုတေသီ ၄၃ ဦးရဲ့အကူအညီနဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိ ထားသမျှသာဖြစ်ပါတယ်။


ဘာသာပြန်ခြင်းဟာ အနုပညာတစ်မျိုးပါ


ဘာသာပြန်ဆိုခြင်းဟာ မူရင်းစာသားတွေကို မိတ္တူစက်ထဲထည့်လိုက်သလိုမျိုး တစ်ဖက်ကနေ နောက်စာတစ်မျိုးနဲ့ ပြန်ထွက်လာတာလို့ လူအများအပြားက ထင်တတ်ကြပါတယ်။ ဒါဟာ တကယ့်အဖြစ်နဲ့ အတော်ကိုကင်းကွာသွားတာမျိုးပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဘာသာစကားတိုင်းဟာ သူ့မူသူ့ဟန်နဲ့သူ ရှိကြလို့ပါ။ တကယ်တမ်းပြောရရင် ဘာသာပြန်တဲ့လုပ်ငန်းစဉ်ဟာ ပိုလို့တောင် ရှုပ်ထွေးနက်နဲပြီး ပိုလည်း စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းပါတယ်။ ဒီ အကြောင်းအရာတစ်ခုကိုပဲ နောက်ဘာသာစကားနဲ့ တစ်ထပ်တည်း လိုက်မပြောနိုင်တဲ့ အတွက် ဘာသာပြန်ဆိုသူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ စိတ်ကူးဉာဏ်ကို ကွန့်မြူးခိုင်းပြီးတော့မှ စာအုပ်တစ်အုပ်ကို ပြန်ရေးရတာဖြစ်ပါတယ်။ ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ မျှော်လင့်ထားကြတဲ့ စာဖတ်ပရိသတ်အတွက် နည်းနာအမျိုးမျိုးကို အသုံးပြုရပါတယ်။ ဘာသာပြန်ခြင်းဟာ ဓာတ်ပုံရိုက်ခြင်းမျိုးထက် ပန်းပုထုလုပ်ရတာနဲ့ ပိုတူပါတယ်။
ဒါကိုသိချင်ရင်လွယ်ပါတယ်။ ဒီဝတ္ထုရဲ့ခေါင်းစဉ်ကို ဘယ်လိုမျိုး အသွင်အမျိုးမျိုးနဲ့ ပြန်ဆိုရေးသားကြသလဲကို ကြည့်လိုက်ရုံပါပါပဲ။ ၁၈၉၆ ခုနှစ်က ဂျပန်ဘာသာနဲ့ထုတ်ဝေတဲ့အခါ ဒီဝတ္ထုရဲ့ခေါင်းစဉ်က Riso Kaijin (အဓိပ္ပာယ်က စံပြအမျိုးသမီးတစ်ဦးတဲ့၊ ဘာသာပြန်သူက ဖူတို မိဇုတာနီ)။ ၁၉၄၁ ခုနှစ် ပေါ်တူဂီဘာသာနဲ့ ပြန်တော့ A Paixão de Jane Eyre (ဂျိန်းအဲရ်၏ ချစ်ဇောဟုန်၊ ဘာသာပြန်သူ “Mécia”)။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်မှာ အီတာလျံဘာသာနဲ့ထုတ်ဝေတော့ La porta chiusa (ပိတ်ထားသောတံခါး၊ ဘာသာပြန်သူ မသိရ)။ ၂၀၁၀ မှာ တူရကီလိုထုတ်တော့ ခေါင်းစဉ်က Yıllar Sonra Gelen Mutluluk (နှစ်များစွာကြာပြီးမှာလာသော ပျော်ရွှင်မှု၊ ဘာသာပြန်သူ Ceren Taştan)

ဒီလိုမျိုး အလင်္ကာမြောက်ပြန်ကြတဲ့အထဲ ကျွန်တော်အကြိုက်ဆုံးကတော့ ၁၉၅၄ ခုနှစ်မှ Fang Li ထွင်ခဲ့တဲ့ ခေါင်းစဉ်ပဲ။ နောက်ပိုင်း ပြန်ဆိုကြတဲ့ တရုတ်ဘာသာပြန်ဆရာတွေကလည်း အားလုံးလိုလို အဲဒီ ခေါင်းစဉ်ကိုပဲ ပေးကြတယ်။ တရုတ်လိုပြန်ရာမှာ Jane Eyre ဆိုတဲ့အသံနဲ့ အနီးဆုံးဖြစ်တဲ့ တရုတ်စာလုံးနှစ်လုံးဟာ တရုတ်လိုဆိုရင် “ရိုးရှင်းတဲ့အချစ်” လို့လည်း အဓိပ္ပာယ်ရပါသတဲ့။ ဒါကြောင့် တရုတ်လိုပေးထားတဲ့ စာအုပ်နာမည်ဟာ “ဂျိန်းအဲရ်” လည်း ဖြစ်သလို “ရိုးရှင်းတဲ့အချစ်” လည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဘာသာဗေဒနဲ့ဆိုင်တဲ့ သေးသေးမွှားမွှား ကိစ္စတချို့ဆိုရင် နှစ်သက်တိမ်းမူးစရာ အသွင်ပြောင်းလဲခြင်းတွေကို ဖြတ်သန်းတောင် ဖြတ်သန်းနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ နာမ်စားတွေဆိုပါတော့။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားမှာဆိုရင် ဒုတိယနမ်စားဖြစ်တဲ့ ခင်ဗျားကို “you” တစ်လုံးတည်းနဲ့ ပြောစရာရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လို့ အင်္ဂလိပ်နဲ့သိပ်နီးစပ် တဲ့ဘာသာစကားတွေ၊ ဥပမာ ပြင်သစ်၊ ဂျာမန်၊ အီတာလျံ ဆိုပါစို့၊ မှာတော့ ကွဲလွဲချက်တွေရှိပြန်ပါတယ်။ သူတို့မှာဆိုရင် သာမန်သုံးတဲ့ You (ပြင်သစ်မှာဆိုရင် vous) နဲ့ ပိုမိုရင်းနှီးကျွမ်းဝင်သူတွေကြားမှာ သုံးတဲ့ you (tu) ဆိုပြီး ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီဘာသာစကားတွေအရ အင်္ဂလိပ်လိုမှာ မဖြစ်နိုင်တဲ့ တကယ်ကိုအရေးပါတဲ့ အခိုက်အတန့်တွေဟာ ဝတ္ထုထဲမှာ ဖြစ်ပေါ်နိုင်တဲ့အနေအထားမှာ ရှိပါတယ်။ ဂျိန်းနဲ့ ရိုချက်စတာတို့ဟာ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး “tu” ဆိုတဲ့ နာမ်စားနဲ့ သုံးများသုံးခဲ့ပါရဲ့လား။
လက်တွေ့လေ့လာကြည့်တော့ ပြင်သစ်ဘာသာပြန်အရ သူတို့ အဲဒီအသုံးနဲ့စကားမပြောကြပါဘူး (သို့မဟုတ် ကျွန်ုပ်တို့လေ့လာခဲ့သမျှ ဘာသာပြန်တွေထဲက ဘယ်ဟာမှာမှ အဲဒီလိုမသုံးဘူးလို့ အောက်ထစ်ဆိုပါမယ်)။ ဒါပေမဲ့ ဂျာမန်ဘာသာပြန်မှာတော့ သုံးပါတယ်။ ကျွန်တော်နဲ့ အတူတူလေ့လာခဲ့တဲ့ မေရီ ဖရန့်ဟာ ၁၈၈၇ ခုနှစ်က မာရီ ဗွန် ဘော့ရဲ့ ဘာသာပြန်မူနဲ့ ၁၉၇၉ ခုနှစ် ဟဲလ်မို့ ကော့ဆိုဒိုရဲ့ ဘာသာပြန်မူတို့ကို တိုက်ဆိုင် ကြည့်ခဲ့ရမှာ ရိုချက်စတာဟာ သူ ဂျိန်းကို စပြီး ချစ်ခွင့်ပန်တဲ့အချိန်မှာသာ ပိုပြီးရင်းနှီးတဲ့နာမ်စားဖြစ်တဲ့ “du” ကို ပြောင်းလဲသုံးစွဲခဲ့တယ်လို့ တွေ့ရပါသတဲ့။ ဒါပေမဲ့ ဂျိန်းက ချစ်တုံ့မပြန်ပါ။ စာအုပ်ရဲ့နောက်ဆုံးအပိုင်း ရောက်ခါနီး အံ့အားသင့်စရာ စိတ်ချင်းဆက်သွယ်မှုဆန်တဲ့ အခန်းမှာ ရိုချက်စတာက သူ့နာမည်ကိုခေါ်တဲ့ အသံကိုကြားရမှာသာ သူက “ခဏစောင့်ဦး” လို့အဓိပ္ပာယ်ရတဲ့ စကားနဲ့ပြန်ပြောရာမှာ သုံးတဲ့ကြိယာဟာ “du” နဲ့လိုက်ဖက်တဲ့ ကြိယာပုံစံကိုသုံးပါတယ်။ ရိုချက်စတာရဲ့ မေတ္တာဟာ နောက်ဆုံးမှာတော့ အသွား အပြန်ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒါဟာ ဘာသာပြန်တွေက သူတို့စိတ်ကူးနဲ့သူတို့ ထပ်ဖြည့်ရေးသားခဲ့တာလို့ ကျွန်တော်တို့စဉ်းစားကြည့်ရမလား။ သို့မဟုတ် အင်္ဂလိပ်မူရင်းမှာလည်း ဒီသဘောဟာ မမြင်နိုင်တဲ့ သိမ်မွေ့တဲ့ သဘောနဲ့ တည်ရှိနေခဲ့တာလား။ ရှားလော့ ဘရွန်တီသာ ဂျာမန်လို၊ သို့မဟုတ် ပြင်သစ်လို (ပြင်သစ်လိုလည်း သူဟာ အက်ဆေးနဲ့ပေးစာတွေရေးခဲ့ဖူး) သုံးပြီးရေးခဲ့တာဆိုရင်ကော သူဘယ်လိုမျိုး သုံးနှုန်းခဲ့မှာလဲ။ ဒီမေးခွန်း တွေကတော့ ဖြေဖို့မဖြစ်နိုင်လောက်တဲ့အရာတွေဖြစ်ပါတယ်။ သာဓကတစ်ခုဆောင်ရရင် ကိုရီးယားဆိုပါတော့။ သူတို့မှာ နာမ်စားတွေက နေရာဌာနကိုလိုက်လို့ အမျိုးမျိုးအပြားပြားရှိနေပါတယ်။ ဒါမျိုးဆိုရင်တော့ ပိုလို့တောင် ဇာတ်ကရှုပ်ထွေးသွားပါတော့တယ်။


မိန်းမတစ်ယောက်ရဲ့ရဲရင့်တည်ကြည်မှု


ဂျိန်းဟာ ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ရဲရင့်တည်ကြည်သူဖြစ်ပါတယ်။ ငယ်ဘဝတုန်းကဆို သူ့ဝမ်းကွဲတွေက သူ့ကို ဗိုလ်ကျတာကို ငြိမ်မခံခဲ့သလို ကျောင်းမှာလည်း သူ့အခွင့်အရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ကြီးလာလို့ ရိုချက်စတာနဲ့တွေ့တော့လည်း စူးစူးနစ်နစ်ချစ်တဲ့အချစ်ကို ခံစားရပြန်ပါတယ်။ ဒီ ဝတ္ထုမှာတော့ “passion” ဆိုတာဟာ ဒေါသ၊ ခေါင်းမာခြင်း၊ ဒုက္ခ၊ ရက်ရောခြင်း၊ ဆန္ဒတောင့်တခြင်း၊ အချစ် စတာတွေကို ကိုယ်စားပြုပါတယ်။
စာရေးသူဟာ “passion” ဆိုတဲ့စကားလုံးကို အဲဒီအဓိပ္ပာယ်တွေအမျိုးမျိုးကိုဆောင်ဖို့ရာ ပရိယာယ်အမျိုးမျိုးနဲ့ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ခြင်းအားဖြင့် ရှားလော့ ဘရွန်တီဟာ အမျိုးသမီးတစ်ဦးအနေနဲ့ သူ့အခန်းကဏ္ဍ သူ့အမြင်တွေကို ဖော်ထုတ်နေခဲ့တာပါ။ ဗစ်တိုးရီးယားခေတ်အစောပိုင်းကာလ အမျိုးသမီးတစ်ဦးအနေနဲ့ ကြည့်ရင် မိန်းမတစ်ယောက်ရဲ့ အချစ်ဆိုတာဟာ တမြတ်တနိုးစောင့်ရှောက်ရမယ့်အရာ၊ တစ်နည်း အချစ်ကို သိမ်းထုပ်လို့ ချစ်သူကိုမျှော်နေရမယ့်အရာမဟုတ်ဘူးလို့ ဖော်ထုတ်နေခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဘရွန်တီဟာ ဒီနေရာမှာ ဒီစကားလုံးကို အမျက်ဒေါသ၊ တရားမျှတမှုတို့နဲ့ ချိတ်ဆက်ရေးသားခဲ့တာပါ။ ကိုယ့်ရင်ထဲရှိတာကို ပြတ်ပြတ်သားသား ထုတ်ပြတဲ့နည်းလမ်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်နိုင်ပါရဲ့။
ဒီလိုမျိုး ဝတ္ထုထဲမှာ အမျိုးသမီးတို့ကို အပြုခံအဖြစ်ကနေ ပြုသူအဖြစ် ပြောင်းလဲတင်ပြဖို့ကြိုးစားခြင်းကိုက ဒီ ဝတ္ထုကမ္ဘာကျော်ရခြင်းရဲ့ အကြောင်းရင်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ၁၉ ရာစုအလယ်ကနေ ကုန်ခါနီးအထိ ကာလတစ်လျှောက် ဥရောပရော၊ ၂၀ ရာစု အလယ်ကနေ ကုန်ခါနီးအထိကာလ အရှေ့အာရှမှာရော ဘာသာပြန်သူတွေ၊ စာဖတ်သူတွေဟာ ကြက်သီးမွေးညင်းတွေ ထခဲ့ကြတယ်။ တချို့ဆို ပါးစပ်အဟောင်းသားဖြစ်ခဲ့ကြတယ်။ ယဉ်ကျေးမှုတွေ၊ ဘာသာစကားတွေမတူညီကြတာနဲ့အမျှ ဒီဝတ္ထုရဲ့ စွမ်းအင်တွေကိုလည်း ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ကူးပြောင်းပေးပို့ရမှာပါ။
ဘာသာစကားအများစုဟာ ဘရွန်တီ ဆိုလိုချင်တဲ့ “passion” ဆိုတဲ့အဓိပ္ပာယ်ကို တစ်လုံးတည်းနဲ့ ငုံမိစေအောင် ဘာသာမပြန်နိုင်ကြတဲ့အတွက် ဒီစကားလုံးကိုပဲ အဓိပ္ပာယ်အမျိုးမျိုးအတွက် ခွဲခြားသုံးစွဲထားကြ ရပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားစရာကတော့ အဲဒီဘာသာပြန်တွေကိုကြည့်ရင် စိတ်ထန်တဲ့ (passionate ဖြစ်တဲ့) လူငယ်ဘဝ ဂျိန်းနဲ့ နောင်တစ်ချိန် ရင့်ကျက်ပြောင်းလဲလာတဲ့ ဂျိန်းနဲ့ကို ခွဲခြားသုံးစွဲတာမျိုး လုပ်ကြပြီး ရိုချက်စတာရဲ့ နှိပ်စက်ခံပထမဇနီး ဘာသာ မေဆင်နဲ့ ချိတ်ဆက်ပြကြပါတယ်။
ပါရှန်းဘာသာပြန်မှာဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လေ့လာသူ Kayvan Tahmasebian တွေ့ရှိချက်အရ “passion” ကို အချစ်၊ ကာမစ္ဆန္ဒ၊ အမျက်နဲ့ စိတ်လှုပ်ရှားမှုစတဲ့ စေတသိက်တွေကို စကားလုံးအမျိုးမျိုးသုံးပြီး ခွဲပြန်သွားပါတယ်။ ဒီလိုမျိုး ဝေါဟာရတွေခွဲပြန်လိုက်ရတာဟာ ဆုံးရှုံးမှု (မူရင်း “passion” တစ်လုံးတည်းရဲ့ အဓိပ္ပာယ်အမျိုးမျိုးဖော်ပြနိုင်စွမ်းပျောက်ဆုံးသွား) လို့ မြင်ကောင်းမြင်နိုင်ပေမယ့် ဒါကို အမြတ် လို့လည်း (မသိမသာပြောင်းလဲသွားတဲ့ အဓိပ္ပာယ်လေးတွေကိုရှုပါ) မြင်နိုင်ပါတယ်။
ဒီဝတ္ထုထဲက နာမည်အကျော်ဆုံးစာကြောင်းဖြစ်တဲ့ “စာရှုသူ၊ ကျွန်မကတော့ သူ့ကိုလက်ထပ်ခဲ့ပြီ” ဟာလည်း ခံစားမှုအမျိုးမျိုးကိုဆွပေးနိုင်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဘာသာပြန်တွေကိုလေ့လာကြည့်ရင် ဒါကို မြင်နိုင်မှာပါ။ ဆလိုဗေးနီးယန်းဘာသာပြန်မှာတော့ “စာရှုသူ၊ ကျွန်မတို့လက်ထပ်ခဲ့ပြီ” ဆိုတဲ့ သဘောမျိုး ဖြစ်သွားပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ကျွန်တော်တို့ ခုထိ လေ့လာပြီးသမျှ ပါးရှန်းဘာသာပြန်တွေအားလုံး ကတော့ ဂျိန်းရဲ့ မိန်းမတစ်ယောက်အဖြစ် အမြင်ကိုဖော်ထုတ်မှုကို လုံးဝမြေလှန်ပစ်လိုက်ပါတယ်။ သူတို့ ဘာသာပြန်ရာမှာတော့ “စာရှုသူ သူ ကျွန်မကို လက်ထပ်ခဲ့ပြီ” နဲ့ ညီတဲ့စကားမျိုးဖြစ်သွားပါတယ်။
ဒီကနေ့ခေတ်မှာတောင် လုံးဝပြောင်းနိုင်တဲ့အစွမ်းမျိုး Jane Eyre မှာ ရှိနေပါတယ်။ နောက်ထပ်လည်း ဘာသာပြန်မူအသစ်တွေ ထွက်လာအောင် သူက လှုံ့ဆော်ပေးနေဦးမှာပါ။

The Conversation ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် Matthew Reynolds ရေးသားသည့် Jane Eyre translated: 57 languages show how different cultures interpret Charlotte Brontë’s classic novel ကို ပြန်ဆိုပါသည်။



'ဖြစ်ရပ်မှန်စိတ်ကူးယဉ်ဝတ္ထုများ' စာအုပ်ကို အိမ်တိုင်ရာရောက် မှာယူနိုင်ပါပြီ။ Myanmar Harp Publishing ရဲ့ Facebook Page messenger ကနေ အမည်၊ လိပ်စာ၊ ဖုန်းနံပါတ် အပြည့်အစုံနဲ့ စာပို့ပြီးမှာယူနိုင်သလို အောက်ပါ ဖုန်းနံပါတ် များကနေလည်း မှာယူနိုင်ပါတယ်။ 


Comments

အဖတ်အများဆုံး

အာရှ ယဉ်ကျေးမှုတန်ဖိုးများနှင့် အစိမ်းရောင်မူဝါဒ နိုင်ငံရေး - ဗုဒ္ဓဝါဒရှုထောင့်မှချဉ်းကပ်ခြင်း

 နိဒါန်း အာရှသား အစိမ်းရောင်သမားတွေဟာ အနောက်တိုင်းသား အစိမ်းရောင်သမားတွေရဲ့ စဉ်းစားကြံစည် လုပ်ကိုင်ပုံတွေကို ပုံတူကူးရုံပဲဆိုရင်တော့ အာရှတိုက်မှာ ဖော်ဆောင်မယ့် အစိမ်းရောင်မူဝါဒ နိုင်ငံရေးဟာ ကျရှုံးမှာပါပဲ။ ရှေ့မှာလည်း နမူနာတွေရှိထားပါတယ်။ ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေမှာတွေ့ရတဲ့ ရှေးရိုးစွဲ ကွန်ဆာဗေးတစ်၊ လစ်ဘရယ်နဲ့ ဆိုရှယ်လစ်မူဝါဒရေးရာတွေကို ကြည့်ရင်လည်း ရလဒ်တွေဆိုးရွားလေ့ရှိတာ မြင်ရမှာပါ။ ကျွန်တော်တို့အာရှမှာ ဖော်ဆောင်မယ့် အစိမ်းရောင်မူဝါဒအားပြုနိုင်ငံရေးကို အနှစ်အသား ပြည့်ပြည့်နဲ့ အောင်မြင်တာ မြင်ချင်တယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ လုပ်ရမှာက သီးခြား အစိမ်းရောင်အယူအဆတွေနဲ့ အလေးအနက်ထား ပေါင်းစပ်ဖို့အတွက် အာရှရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဇာစ်မြစ်တွေထဲက သင့်လျော်မယ့် အစိတ်အပိုင်းတွေကို စေ့စေ့စပ်စပ် လိုက်ရှာဖွေဖို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ ဆောင်းပါးမှာဆွေးနွေးမှာကတော့ အာရှရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတန်ဖိုးတွေကို ဘာဖြစ်လို့ ပစ်ပယ်လို့မရဘူးလဲဆိုတာ၊ အဲဒီ တန်ဖိုးတွေက ဘာတွေလဲ ဆိုတာ၊ အာရှတိုက်မှာရော အာရှတိုက်ကြီးအတွက်ရော သီးခြားအသွင်ဆောင်တဲ့ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တစ်ခု ဖန်တီးရာမှာ အဲဒီတန်ဖိုးတွေက ဘယ်လိုအကူအညီဖြစ်မလဲဆိုတာတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။  အခုဆောင်းပါး...

အာဇာနည်နေ့နှင့် ခံစားမိသည့် ဆရာဇော်ဂျီ၏ကဗျာ

ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်နေ့သည် အာဇာနည်နေ့ဖြစ်သည်။ အာဇာနည်နေ့ကို ရောက်တိုင်း ကျဆုံးလေပြီးသော အာဇာနည် ခေါင်းဆောင်ကြီးများအား ပြည်သူအပေါင်းက သတိတရ ရှိကြ လေသည်။ လွန်ခဲ့သော ၆၃ နှစ်၊ ဤနေ့ ဤရက်က ဆိုလျှင်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ တစ်ဝန်းလုံး လှည်းနေလှေအောင်း မြင်းဇောင်း မကျန်သော ပြည်သူအပေါင်း တို့သည် အပြင်မှာ သူတို့ လူကိုယ်တိုင် မြင်ဖူးချင်မှ မြင်ဖူးမည်ဖြစ်သည့်၊ စကားပြောဖူးချင်မှ ပြောဖူးမည်ဖြစ်သည့် အာဇာနည် ခေါင်းဆောင်ကြီးများ အတွက် ဖြေမဆည်နိုင် မျက်ရည် ဖြိုင်ဖြိုင် ကျခဲ့ကြဖူးလေသည်။ လောကတွင် လူတို့သည် မိမိချစ်ခင်ရသော ဆွေမျိုးသားချင်း၊ ညီအစ်ကိုမောင်နှမများနှင့် ခွဲခွာရ၍ ငိုကြွေးတတ်သည်မှာ သဘာဝကျသော်လည်း ကိုယ်နှင့်သွေးမတော် သားမစပ်၊ ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်ခြင်းမရှိသော လူတစ်ယောက် (သို့မဟုတ်) လူတစ်စုအတွက် ငိုကြွေးကြသည်မှာ အဘယ်ကြောင့်နည်း။ ဘဝတွင် မိမိ၏ မိဘ၊ ဆွေမျိုး၊ ဇနီးခင်ပွန်း၊ သားသမီးတို့အတွက် ငိုကြွေးခြင်းက သံယောဇဉ်ကြောင့် ဖြစ်ပြီး အာဇာနည်တို့အတွက် ငိုကြွေးခြင်းကမူ ထိုသူတို့အပေါ် မိမိထားသည့် တန်ဖိုးတစ်ခုကြောင့်၊ (တစ်နည်း) အစားထိုးမရသော ဆုံးရှုံးမှုအတွက်ကြောင့် ဖြစ်သည်။ ငိုကြွေးတာချင်း တူသော် လည်း ငိုကြွေး ပုံချ...

နယူးယီးယားဟာသ

နှစ်တစ်နှစ်ကုန်တော့မယ်ဆိုတိုင်း ကျနော်တို့တတွေ ပြက္ခဒိန်အသစ်ကို ချိတ်ကြ ရှေ့တစ်နှစ်စာ ဟောစာတမ်းတွေ ဟိုလှန် သည်ပွတ် ဖတ်ကြ ဒီနှစ်ထက် ရှေ့နှစ်က ကံပိုကောင်းမှာလား ချောင်းကြည့်ကြ။  တကယ်တော့လည်း ခုနှစ်ဟောင်းဆိုတာကိုက  တစ်ချိန်တုန်းက နှစ်သစ်ပဲမဟုတ်လား အဲသည်တုန်းကလည်း  ခု မလိုချင် စွန့်ခွာထွက်ပြေးချင် မြန်မြန်ကုန်ဆုံးနေစေချင်တဲ့ နှစ်ဟောင်းကိုပဲ မနှစ်တုန်းက  “လာပါတော့ အခါခါမော့ မာလာဖော့ မျှော်ပေါ့လေးနာရီ” လုပ်ခဲ့ကြ။ ရင်ခုန်ခြင်းများစွာနဲ့ ကြိုဆိုခဲ့ကြ ဝိုင်ခွက်တွေ တိုက်ခဲ့ကြ ဘီယာတွေ စီးဆင်းခဲ့ကြ အသားကင်တွေ၊ ငါးသံပရာတွေ အကြော်တွေအလှော်တွေ မီးရှူးတွေ မီးပန်းတွေနဲ့ပဲ  ကြိုဆိုခဲ့ကြ။  နှစ်သစ်ထဲဝင်ပြီး ပထမကွာတားလောက်ရောက်တော့ ရင်ခုန်သံတွေ အေးစက်ခဲ့၊ နှေးကွေးခဲ့ကြ မောပန်းနွမ်းနယ်လာခဲ့ကြ နုံးချိမောဟိုက်လာခဲ့ကြ အားတင်းကြရ၊ အချင်းချင်းအားပေးကြရ ဟောစာတမ်းတွေ မှန်တာတွေလည်းရှိ လွဲတာတွေလည်းရှိ ဘယ်နှလကျန်သေးတယ်၊ လက်ကျန်ကာလမှာ ဘာဖြစ်ဦးမယ်ရယ်လို့ ရက်လရှင်းတမ်းမှာ ကံဇာတာကြွေးကျန်ကို ပေသီးခေါက်ကြ။  ရယ်ကြ၊ မောကြ။ အားဖြည့်ကြ။ ရေဖြည့်ကြ။  နိုဝင်ဘာ၊ ဒီဇင်ဘာရောက်တော့ ကောင်းကျိုးမ...

‘တဏှာထက်ကြီးသောမြစ် မရှိ’ - ဆယမ်၏ များများထုတ်များများသုံးဝါဒကို ဗုဒ္ဓရှုထောင့်မှဝေဖန်ခြင်း

“ဖွံ့ဖြိုးမှု (တိုးပွားခြင်း) ဆိုတဲ့ စကားကို ပါဠိဘာသာနဲ့ ‘ဝဍ္ဎန’ လို့ ခေါ်ပါတယ်။ များပြားခြင်း လို့ အဓိပ္ပာယ်ရတယ်။ ကောင်းတဲ့အရာတွေ များပြားတာဖြစ်နိုင်သလို ပြဿနာ၊ ဒုက္ခဆင်းရဲ၊ ပဋိပက္ခတွေ များပြားတာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒီနေ့ကမ္ဘာမှာတော့ ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုတာရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဟာ ကမ္ဘာကြီးမှာ အသိဉာဏ်ပညာကို လျစ်လျူရှုပြီး ရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်းတွေနောက်ပဲ လိုက်နေကြ ပေါများပြည့်လျှံနေကြတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ရတယ်။” ဒီ စကားကို မိန့်ကြားခဲ့သူကတော့ ဆယမ်* ဗုဒ္ဓဘာသာရဟန်းတော်တပါးလည်းဖြစ် အတွေးအခေါ်ရှင်လည်း ဖြစ်တဲ့ အရှင် ဗုဒ္ဓဒါသဘိက္ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ စကားပေါ်ကိုအခြေခံပြီး ဆရာ ဆုလက် ဆီဝရက်ဆက ဘာပြော သလဲဆိုတော့ များများတိုးထုတ်၊ များများသုံးစွဲဝါဒ (consumerism) က နောက်ဆုံးပေါ်မိစ္ဆာဘာသာပဲတဲ့။   ဒီ ဆောင်းပါးမှာတော့ ဆယမ်နိုင်ငံအပေါ် များများတိုးထုတ်၊ များများသုံးစွဲဝါဒရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုအကြောင်းရယ်၊ ဆရာတော် ဗုဒ္ဓဒါသနဲ့ ဆရာဆုလက် ဆီဝရက်ဆတို့နှစ်ဦး ဟောပြောခဲ့တာတွေအပေါ် အခြေခံထားတဲ့ အမြင်သစ်၊ လမ်းကြောင်းသစ်တွေအကြောင်းရယ်ကို ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ အဲဒီ ဆရာနှစ်ပါးဟာ ဆယမ် နိုင်ငံရဲ့ လူမှုအကျိုးပြုဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့ ဗိသုကာတွေပါ။ ဒီ ဆောင်းပါးကို ...

သေမင်းနှင့်ရက်ချိန်းပြန်ယူခြင်း

ငါချစ်ခင်ရသူတွေ လေးစားရသူတွေ မြတ်နိုးရသူတွေ တဖြုတ်ဖြုတ်ကြွေသွားကြတော့ ငါ့မှာ သေမင်းနဲ့ပြန်တိုင်ပင်ရတယ်။ ရက်ချိန်းပြန်ယူဖို့မျက်နှာလုပ်ကြည့်တယ်။ ငါထားခဲ့ရမယ့်သူတွေ ငါ့မျက်နှာကိုကြည့်နေကြသူတွေ ငါအခုခံစားရသလို မခံစားစေချင်သေးဘူးလို့။  သေမင်းကပြောတယ်။ လူတိုင်းက ဒီလိုပဲပြောကြတာပဲ မင်းမို့လို့ အစဉ်အလာကိုဖောက်ဖျက်လိုက်ရင် ငါ မျက်နှာလိုက်ရာ ကျလိမ့်မယ် တဲ့။ ငါကပြန်ချေတယ်။ ခြွင်းချက်ဆိုတာလောကရဲ့ဓမ္မတာလို့။ ဆိုတော့ သူကပြောတယ် မင်းဟာခြွင်းချက်နဲ့ ထိုက်တန်ကြောင်း  ပရိုပိုဆယ် တင်ပါဦး၊ ငါကြည့်စမ်းမယ် တဲ့။ ငါဟာသစ်ပင်စိုက်ရဦးမှာလို့  ပြောလိုက်တော့ သူကရယ်တယ်။ ကမ္ဘာဟာခေါင်းတုံးဖြစ်တော့မယ်ဆိုမှ လူတွေဟာ မင်းလိုလူတွေနဲ့မတန်ပါဘူး။ မင်းတစ်ယောက်နဲ့ ဘာထူးမှာတုံး ...  နှမ်းတစ်လုံးနဲ့ဆီမဖြစ်ဘူးကွ တဲ့။ မဟုတ်ဘူး ... ငါကိုယ်တိုင်သစ်ပင်ဖြစ်မှာ သစ်ပင်နဲ့တူသောပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်မှာ ငါဟာအရိပ် ငါဟာအကိုင်းအခက် ငါဟာအသီးအပွင့်ဖြစ်မှာ။ ငါ့အရိပ်ကိုခိုသူတိုင်းဟာအေးမြနေမယ် ငါ့ရဲ့အသီးအပွင့်တွေကို ငှက်တွေကကိုက်ချီပြီး အရပ်ရှစ်မျက်နှာမှာ ပြန့်ပွားပေါက်ရောက်စေလိမ့်မယ်။ ငါဟာ လောကရဲ့နှစ်တစ်လုံးကနေ  ရာဝင်အိုးနဲ့ပြည့်...